Muhabir Burcu Kasarcı, Türk Kızılayı verilerinden yola çıkarak kan bağışı sırasında gerçekleşen uygulamaları ve süreci değerlendirdi.
Kızılay’dan alınan bilgiye göre, 1 ünite kan bağışı 3 kişinin hayatını kurtarıyor. 18-68 yaş arasında, ağırlığı en az 50 kg ve üzerinde olan her sağlıklı birey Kızılay’a kan bağışında bulunabiliyor.
Kan vermek isteyenlerin kayıt, muayene, kan verme ve ikram işlemlerinin tamamı yaklaşık olarak 30-35 dakika sürüyor.
İğneler uluslararası standartlara uygun
Kızılay personeli kan alımı konusunda özel eğitim almış uzmanlardan oluşuyor ve uluslararası standartlara uygun iğne kullanılıyor.
Bağışlanan kanın içindeki hücrelere zarar verilmemesi için iğnenin kalın olması gerekiyor. Böylece, olması kan alımı sırasında iğne içinden geçen kan hücrelerinin parçalanmasının önüne geçiliyor. Acının az hissedilmesi için iğne ucu, özel bir işlemle lazerle kesilmiş silikon ile kaplıdır. Eğer korkunuz sizi bayıltacak kadar çok ise kan vermeniz uygun değildir. Ancak bir yaşam kurtarma düşüncesi, bütün korkularınızı yenebilir.
Bağışçıdan alınan kan 450 ml (bir kutu kola, 330 ml´dir.) kadardır. Alınan kan vücudumuzdaki kanın yaklaşık 1/13´ü kadarını oluşturur.
Kan bağışı öncesi yapılan kontroller
Kan bağışı öncesinde kan sayımı yapılır, doktor tarafından değerlendirilirsiniz. Kan bağışından önce yapılan muayenede, kan düzeyi düşük (anemi) olduğu saptanan insanlardan kan bağışı alınamaz. Kan seviyesi normal ve sağlıklı bireyler kan bağışında bulunduklarında eksilen kan hücreleri, kemik iliğinin çalışmasıyla hızla yenilenir. Genç kan hücrelerinin dolaşımı başlar. Alınan kan miktarı sağlığı olumsuz etkileyecek düzeyde olmadığı için, kansız kalmak gibi bir durum söz konusu olmaz.
Kan bağışlamanın sağlığa herhangi bir zararı olmaz. Aksine manevi olarak doyum sağlar, tanımadığı bir kişinin hayatını kurtarmak bağışçıyı mutlu eder. Sadece kana ihtiyacı olan hastalara faydası vardır ve hayat kurtarıcıdır.
Kan bağışı sonrası; kan bağışı yatağında yaklaşık 10 dakika dinlenmek gerekir.Kan bağışladığınız kolunuzla ağır bir şey taşımamanız, iğne yerini ovmamanız gerekir. Sıvı eksikliğinin tamamlanması için ikram edilen meyve suyu içmeli, gün içinde bol sıvı alınmalı ve bir sonraki öğünden önce alkol alınmamalıdır.
Sağlıklı bireyler için erkeklerde bağış aralığı 90 günde bir, kadınlarda ise bağış aralığı 120 günde birdir. Ülke güvenli kan ihtiyacının karşılanabilmesi için düzenli kan bağışı gerekmektedir.
Kimler kan veremez?
Hepatit A ve Hepatit E enfeksiyonu geçirenler tedavi sürecini tamamladıktan sonra 12 ay boyunca kan bağışında bulunamaz. Hepatit B ve C geçirenler ise tedavilerini tamamlamış olsalar dahi hiçbir zaman kan bağışında bulunamazlar.
Bazı ilaçlar kan bağışı için engel oluşturabilir. Lütfen kullandığınız bütün ilaçları kan bağışı öncesinde muayenenizi yapan kan merkezi doktoruna bildirmeniz gerekiyor.
Dikkat edilmesi gerekenler!
Kan bağışında bulunulan günde bol sıvı alınmalı, bağışı izleyen 2 saat boyunca sigara kullanılmamalıdır. Araç kullanılacak ise kan bağışı sonrası 30 dakika içerisinde araç kullanılmamalıdır. Kan bağışını takip eden 1 saat boyunca, kan dolaşımı reaksiyonlarının önlenmesi amacıyla uzun süreli ayakta durulmamalıdır. Kan vermiş olduğunuz kolunuza yapıştırılmış olan koruyucu bant 2 saatten önce çıkarılmamalıdır. Kan bağışı yapılan günde aşırı uğraşılarda bulunulmamalıdır. Kan verilmiş olan kolla ilk birkaç saat ağır eşyalar taşınmamalıdır. Bu durum kanamaya yol açabilir. Kan bağışından sonra baş dönmesi, baygınlık hissi olursa yere uzanılmalı veya baş iki dizinizin arasına alınacak şekilde oturulmalıdır. Alkol, ikinci yemek öğününden önce kullanılmamalıdır.
Bağışlarınız ödüllendiriliyor
Kızılay bağışçıları onurlandırmak amacıyla 10. bağışta bronz, 25. bağışta gümüş, 35. bağışta altın madalya vermektedir. 45. bağışta ise plaket takdim edilmektedir. Madalyalar “T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü”nde yaptırılmaktadır.
