Kartal’da kıyı köşeler canlanıyor
Kartal’da, mahalleliler ile tasarımcıları buluşturarak yenilik, empati, tartışma ve çözüm ortamı sunmayı hedefleyen Kartal Belediyesi Tasarım Araştırma Katılım (TAK) Kartal, ilçede hayata geçirmeyi amaçladığı program ve projeleriyle düzenlediği Kıyı Köşe projesinin sonuçları belli oldu.
Kartal’ın kıyı-köşe mekanlarının yeniden canlandırılması amacıyla 85 yarışmacının sunduğu 65 proje değerlendirilmeye alındı ve bunlar arasında 9 proje ödüle layık görüldü. Kartal Belediyesi Sergi Salonu’nda gerçekleştirilen ödül törenine Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz, TAK Kartal kurucu ortağı A. Faruk Göksu, Kartal Belediyesi Meclis Başkan Vekili Ali Ekber Şahin, Kartal Belediyesi Başkan Yardımcıları Gülcemal Fidan, Av. Hüsnü Yeşilyurt, Ömer Fethi Gürer, Ali Apaydın, Feyyaz Kaynak, Dr. Turgut Mermertaş, Kartal Muhtarlar Derneği Başkanı Salim Coşar, Kartal Belediyesi Meclis üyeleri, Kartallı Muhtarlar, çok sayıda tasarımcı ve Kartallı vatandaşlar katıldı.
Dönüşen Kartal’da projelerin mutlaka halkla bütünleşmesi lazım
Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz, konuşmasına genç tasarımcılara teşekkür ederek başladı. Başkan Altınok Öz, “Önemli olduğunu şuradan hissediyorum. Orada benim yaşlarımda bir meslektaşım var. Bursa’da operatör, çocuğunun katıldığı eserdeki başarısını görmeye geliyor. Çok önemli. Biz TAK Kartal’da her şeyden önce genç yetenekli insan kaynağını bulmaya çalışıyoruz. Yine TAK Kartal’da Belediyenin bazı işlerini taşeron gibi onlara yaptırmaya çalışıyoruz, çünkü burası özel. Yani bize bağlı olmayan ama bizle bütünleşmiş bir yapı içerisinde bu projeler üretiliyor. Sevgili arkadaşlar; geçenlerde yatırımcıyla yaptığımız konuşmada şunları ifade ettim; 2009 ve 2014 Kartal plan ve projeleriyle dönüşüm için ortamın hazırlanması yani biz bu plan ve projeleri kimlerle yaptık? Yatırımcılarla yaptık. Kimlerle yaptık? Halkla yaptık. Halka, deprem nedir? Yerinde dönüşüm nedir? Kentsel dönüşüm nedir? Bunları anlatmaya çalıştık. Kefenin cebi yok dedik mutlaka dönüşmemiz lazım dedik. Bütün bu alt yapıların sonucunda her gün Belediyenin sol üst köşesinde yıkım ruhsatı verdiğimiz, evlerini yıktığımız insan sayısının arttığını görüyoruz. Bugün itibariyle 18 bin 425’se bugün 18 bin 538. Yani günlük. İnsanları evinden boşalttırıyoruz, dönüşümün önünü açmış oluyoruz. Belediyemiz bu dönem sonunda 100 bin insanın dönüşümünü sağlayabildik. Bu dönemde Kartal’ın 4’te 1’ini oturduğu mekândan depreme uygun şekilde kentsel planlaması yapılarak dönüşmüş hali demektir. Bunun % 30’u zaten depreme uygun yapılarda oturduğuna göre Kartallının yarıdan çok daha fazlası dönüşmüş olacak. Rakam vermek istiyorum. Bu rakam şunu ifade ediyor; üç kişilik aileyi düşünürsek 610 daireye 600 – 650 apartman yıkılmış demektir bugüne kadar. Bu konuda Kartal’ın önü açık. Dönüşüyoruz, dönüşüyoruz da nasıl dönüşüyoruz? Sadece bina olarak mı? Yapılması gereken şey şudur. Dönüşen Kartal’da projelerin mutlaka halkla bütünleşmesi lazım. Ama biz bugün gecenin herhangi bir saatinde rahatlıkla Kartal’da yaşayan, birbirini algılayan, anlayan her ölçümün diğerine saygı gösterdiği bir Kartal’da yaşıyoruz. Yarın bir gün işte o büyük projeler halkla bütünleşmediği taktirde suça dönüşecek projeler haline geliyor. Yaşayan halkla içine giren halk arasında çelişkiler suçu yükseltir hale gelir. Diyoruz ki; Ey yatırımcı! Projelerin içinde ol. Bu bir.
Sosyal Etki Değerlendirme raporunu mutlaka yapmamız gerek
İki; bu dönüşen ve değişen Kartal’da halk ne bekliyor ne istiyor, nasıl dönüşüm modeli oluşacak. İnsan dönüşümünden sosyolojik dönüşümden bahsediyoruz. Peki bunu nasıl ölçeceğiz? Arkadaşlara bunu görev olarak verdik. Türkiye’de belki ilk defa burada uygulanacak Sosyal Etki Değerlendirme Raporu bunu mutlaka yapmamız gerek. Bir başka şey de, biz dönüşüyoruz değişiyoruz da silüet silüet diyorlar. Türk milleti görsel algılıyor ki; silüet silüet diyen İBB dahil siluetler çok fazla algılanmaz anlamında. Bireysel proje o kentin içine yerleştirilecek, ondan sonra doğru mu yanlış mı ona karar vereceksiniz. Eğer zaten doğru karar verebilselerdi bugün Maslak’taki görüntü de ortaya çıkmazdı veya Sultan Ahmet Camii’ sinin arkasındaki silüet de ortaya çıkmazdı.
Yeşil kuşak oluşturarak bu kent daha yaşanabilir bir kent olabilir
Bunun en güzel şekli Kartal’ın mevcut haliyle maketinin yapılmasından geçiyor. Mevcut binaları olan ölçüsünden küçülterek bunları maket haline getirmemiz lazım. Bu bir. İkincisi o makette 2007 deprem yönetmeliğine uygun binaları örneğin yeşile boyuyorsak deprem riski taşıyan binaları kırmızıya boyamamız lazım. Topselvi, Cumhuriyet ve Hürriyet Mahallelerinde düzensiz kentleşmenin önüne geçebilmek. Peki, orayı düzenli hale getirebilmenin yolu nedir? Oturduğun yerden planı yaparak değil topoğrafik yapıya ve depreme uygun olup olmadığına bakarak o alanın bölge planı, mahalle planı olarak yeniden oluşmasını sağlamak. Bu anlayışla Hürriyet Mahallesi’nde halkla, halk önderleri kanaat önderleri ile bir araya geldik. Nasıl bir kent istiyorsunuz dedik. Katılımcılar nasıl bir mahalle istediklerini dile getirdiler. Bu arkadaşlarımız orada yaptığımız kayıtların sonucunda bir plan ortaya çıkardılar. Yeşil kuşak oluşturarak bu kent daha yaşanabilir bir kent olabilir. Dönüşümün en önemli bölümünü yani sitelerin dönüşümünü ada dönüşümünü planlamamız gerekiyor. Bu çalışma bizlerin hem düşüncesinin, hem de vizyonumuzun gelişmesini sağlıyor. Hem de ileride halkın katıldığı katılımcı planlama şeklini yani demokratik projeler üretmeyi sağlıyor. Dönüşüm olduğu alanlarda da halk sahiplerine sorarak herkesin düşüncesini alarak ve o düşünce doğrultusunda projeler yaparak Büyükşehir’e öyle yolladık. -Alın size beşbinlik altlık, bu altlık çerçevesinde beşbinliği yaparsanız halktan tepki görmezsiniz ve mahkemelerde itiraza neden olmaz- dedik. Tüm bu çalışmalardan dolayı TAK Kartal ekibine teşekkür ediyoruz. Bu güzel bir ortaklık, halkla bütünleşiyoruz. Halkın içindeki potansiyeli ve Kartal’ın içindeki potansiyeli ortaya koyuyoruz. Kartalı seviyoruz, Kartal’ın değerlerine sahip çıkıyoruz. Katılımınız için hepinize teşekkür ediyorum.” dedi.
TAK Kartal’dan proje demokrasisi
TAK Kartal kurucu ortağı A. Faruk Göksu yapmış olduğu konuşmada “TAK Kartal olarak bundan üç ay önce TAK kondu yarışmasını yapmıştı. TAK Kartal’ın bir farklılığı var, tasarımcıların TAK Gezici otobüsü ile mahalleleri dolaşması. Bu projeyi de bu ay sonunda gerçekleştireceğiz. TAK kondular da tasarımcılarla mahalleliler buluşacak. Bunların yarışmasını yaptık. Şimdi tasarım programının ilk başlığı olan kıyı köşeyi gerçekleştirmiş olacağız. Kıyı köşe, mahallelerde yaşayanlar yaşadıkları mahallenin ya da gezdikleri ortamların kötü kıyı köşelerin fotoğraflarını TAK’a gönderiyorlar. Halk tarafından gelen bu öneriler tasarımcılara çağrı yoluyla iletiliyor. Biz buna “proje demokrasisi” diyoruz. Tasarımcılar sorunları dinliyor, halkla iletişim kuruyor, empati yapıyor. Bu empati sonucunda da sorunu tasarım yoluyla çözmeye çalışıyorlar. Yakın zamanda başka projeleri de hayata geçireceğiz, amacımız genç tasarımcıları mahallelilerle, belediyeyle ve özel sektörle buluşturmak. Onlara yeni ortamlar yaratıyoruz. Biz TAK’ın yaygınlaşacağına inanıyoruz. Bunu TAK Kartal’da farklı bir boyuta getirdik. Ben özelikle Sayın Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz’e ve çalışma arkadaşlarına TAK Kartalın kurucusu olarak TAK Kartal’ı destekledikleri için çok teşekkür ediyorum. Kartal Belediyesi TAK modelinin Anadolu’da yaygınlaşması için büyük uğraş veriyorlar. Hedefimiz Anadolu tasarım atölyesini kurmak.” dedi.
Ödüller sahiplerini buldu
Kartal Belediyesi tarafından yürütülen TAK Kartal projesinde Kartal’ın belirli bölgeleri ile ilgili çalışmalar yapan gönüllüler yapmış oldukları projelerle beğeni topladılar. “Kıyı Köşe Programı” ile tasarımcıların dokunuşları ile kıyı köşede kalmış yerlerin canlandırılması hedefleniyor. TAK Kartal’da 10 adet proje alanı halkın oyları ile belirlendi ve tasarımcıların fikirlerine açıldı. 10 proje alanı için 85 yarışmacıdan 65 adet proje gönderildi. Bu projeler içinde 3 aşamalı oylama yapılarak 9 tane proje ödül almaya hak kazandı. Oylama tasarımcılar, jüri ve halk tarafından gerçekleştirildi.
TAK Kartal Kıyı Köşe Projesinde; Hasan Ali Yücel Kültür Merkezi Projesi ile Ece Yuyar, Mert Gönül. Hamam Sokak ( Gençler Birliği Sokak) Projesi ile Regine Selva Dietzflbinger, Frederik Springer, Ankara Caddesi Projesi ile Damla Turan, Toprak Yol Merdivn Projesi ile Zeynep Enhoş, Çanakkale Caddesi Projesi ile Sevgi Duygu Kolbay, Sevgi Derya Kolbay, Çiceksu Sokak Projesi ile Tevfik Saygın Özen,erkan Ateş, Nurcan Sütcü, Neyzen Tevfik Caddesi Ali Samet Taş , Işın Sokak Potalar Projesi Fatima Şeyda Erdal, Gizem Kozanoğlu, Nisa Kömürcü, İrem Tıkıs,Yakacık ayazma Projesi Elif Toprak ödüllerini aldılar.
