Konfederasyonumuzun Araştırma Geliştirme Merkezi, Türkiye İstatistik Kurumu’ndan aldığı Aralık 2016 fiyatlarına göre yaptığı araştırmada kamu çalışanlarının asgari geçim endeksi ve enflasyon kayıpları ile ilgili çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı.
Yapılan araştırmada tek kişinin yoksulluk sınırı 2.372,10 TL olarak hesaplandı. Dört kişilik bir ailenin asgari geçim haddi ise 4.827,87 Lira olarak belirlendi. Sonuçlar, dört kişilik bir ailenin asgari geçim haddinin bir önceki aya göre %1.23 oranında arttığını ortaya koydu.
Çalışan tek kişinin açlık sınırı da bir önceki aya göre %0.90 oranında yükselmiş ve 1.821,18 Lira olarak hesaplandı. Türkiye’de 4 kişilik bir ailenin ortalama gıda ve barınma harcamaları toplamı ise 2016 yılı Aralık ayında 1.838,49 Lira olarak tahmin edildi.
Yapılan araştırmada, 4 kişilik bir ailenin sağlık kuruluşlarının belirlediği gibi sağlıklı bir biçimde beslenebilmesi için gerekli harcamanın Aralık 2016 verilerine göre günlük 36,65 TL olduğu belirlenirken, Ailenin aylık gıda harcaması toplamı ise 1.099,5 TL oldu.
Aralık 2016 itibarı ile ortalama 2.703,84 TL ücret alan bir memurun ailesi için yaptığı gıda harcaması, maaşının %40.7’sini oluşturdu. Türkiye İstatistik Kurumu verilerinde 738,99 TL olarak belirlenen kira gideri ise Aralık 2016 ortalama maaşının %27.3’üne denk geldi. Buna göre bir memur, ortalama maaşının %68’ini yalnızca gıda ve barınma harcamalarına ayırmak zorunda kalırken, diğer ihtiyaçlarını karşılamak için ise maaşının %32’si kaldı.
Ortalama ücretle geçinen bir memur ailesinin ulaşım, sağlık, eğitim, haberleşme, giyim gibi diğer zorunlu ihtiyaçlarını karşılaması için Aralık 2016 maaşından geriye yalnızca 865,23 TL kaldı.
2016’da Memur %6.9 Fakirleşti
Yıllık bazda değerlendirildiğinde, 2016 yılında açıklanan %8.53’lük enflasyona rağmen açlık sınırının %9.6; çalışan tek kişinin yoksulluk sınırının %9.8; dört kişilik ailenin yoksulluk sınırının ise %10.6 oranında arttığı görüldü.
2016’da Memurun Zorunlu Harcamaları 461,76 TL Arttı
Buna göre, mutfak enflasyonu açıklanan enflasyonun iki puan üzerinde gerçekleşti.
2015 yılının Aralık ayında 2160,42 TL olan çalışan tek kişinin yoksulluk sınırı 2016 yılı Aralık ayında 211,68 TL’lik artışla 2372,10 TL’ye yükseldi. Çalışan tek kişinin açlık sınırı 2015 yılı sonunda 1662 TL iken, 2016 yılı sonunda 159,18 TL artarak 1821,18 TL olarak hesaplandı.
Dört kişilik bir ailenin insanca yaşayabilmesi için yapması gereken en düşük zorunlu harcama tutarı 2015 sonunda aylık 4366,11 TL iken, geçtiğimiz yıl (2016 yılı) sonunda 4827,87 TL olarak belirlendi.
Buna göre dört kişilik ailenin zorunlu harcamalarındaki artış aylık tam 461,76 TL oldu. Buna karşın ortalama memur maaşı 2015 yılı sonunda 2407,22 TL iken, 2016 yılı sonunda 2703,84 TL oldu.
Memurun 2016’daki %7’lik Kaybı Telafi Edilsin
Memur maaşlarına geçtiğimiz yıl bütün artışlarla birlikte 296,62 TL zam yapılırken, ailenin harcamaları 461,76 TL artınca ortalama maaş ile geçinen bir memur ailesi aylık 165,14 TL kayıp yaşadı. Memur maaşındaki bu kayıp yaklaşık %7 olarak hesaplandı.
Özellikle 2016 yılının son aylarına doğru döviz kurlarında yaşanan artışın da etkisiyle bütün mal ve hizmetlere fahiş zamlar yapıldı. Buna bağlı olarak, vatandaşlarımızın olmazsa olmaz harcamaları da enflasyonun üzerinde arttı. 2016 yılında mutfak enflasyonu TÜİK’in açıkladığı genel enflasyondan %25 daha yüksek çıktı.
2016 yılı için enflasyon %8.53 olarak açıklanmışken, harcamalardaki artış %9.6 ile %10.6 arasında değişmiştir. Dolayısıyla mutfak enflasyonunun genel enflasyondan daha hızlı yükseldiği bir kez daha görüldü.
Dövizde görülen yükselişin hız kesmeden devam ettiği düşünüldüğünde 2017 yılının vatandaşlar açısından son derece zor geçeceği şimdiden belli oldu. Geçtiğimiz yılın sonunda yaşanan kur artışlarının mal ve hizmetlere yansıması asıl önümüzdeki üç ayda gerçekleşecektir. Buna bağlı olarak, özellikle 2017’nin ilk yarısı için oldukça yüksek enflasyon rakamları beklenmelidir.
2017 yılı toplu sözleşmenin bütün defolarının belirgin bir şekilde hayatımızı olumsuz etkileyeceği ve memur ve emeklileri cüzdanından vuracağı bir yıl olacaktır. Bunun en açık göstergesi kamu görevlilerine bu ay verilecek olan %3 gibi anlamsız bir maaş zammı öngörmüş olmasıdır. Yüzde 3 zammın memur maaşına ortalama yansıması 81,12 TL’dir. Hâlbuki memurun 2016 yılındaki kaybı 165,14 TL olmuştur. Buna göre kamu görevlilerinin yalnızca 2016 yılı zararları için yüzde 4’lük ek bir zamma ihtiyaçları olduğu ortaya çıkmaktadır. Memurun 2016 yılına ait kayıplarını telafi için 2017 yılının başında %3’lük maaş artışı yeterli değildir. Bu artış en az %7 olmalıdır. Hükümet yetkililerine önemle duyurulur.
Yrd. Doç. Dr. M. Hanefi Bostan
Türk Eğitim-Sen
İstanbul İl Başkanı
