ABD Özel Güvenlik Şirketi Blackwater’dan esinlenen Vladimir Putin, 2014 yılında, Wagner Özel Güvenlik Şirketini teşkil etti. Suriye, Libya, Sudan ve bazı Afrika ülkelerinde farkı misyonlar üstlenen Wagner Grubu, petrol kuyuları, enerji hatları ve altın madenlerinin korunmasını sağlamak gibi görevler gerçekleştirdi. Ayni zamanda, o bölgede bulunan bazı diktatör yönetiminin çıkarlarının korunması karşılığında büyük paralar istifleyerek vekaleten savaş yürütüyorlar. Başka bir değişle, Putin tarafından özelleştirilmiş bir askeri müessesesi olan Wagner Rusya sınırları dışında para karşılığında savaşlar yönetiyor ve Rusya’nın çıkarlarını koruyor.
Otoriter rejimlerde, Ahbap çavuş ilişkisi çerçevesinde göreve getirmelerden dolayı kalite dip yapar. Bu bağlamda, Putin, Ukrayna’ya yönelik askeri harekat düzenleme yoluyla Kırım’da yaptığı gibi oldubittiye getirerek Kiev’i üç gün içerisinde ele geçireceğini, ülke yönetimini alaşağı edip yerine Moskova yanlısı bir rejimi getirmeyi ve Batı’nın da buna ses çıkaramayacağı konusunda, ahbap çavuş ilişkisi çerçevesinde atadığı Rus asker/istihbarat/ sivil idarecileri tarafından Putin ikna edildi. Ancak, Moskova’da yapılan hesap hataları, Bağdat’tan değil Kiev’den geri döndü. 24 Şubat 2022 tarihinde Rusya tarafından başlatılan işgal harekatı tamamen çıkmaza girdi, uzadıkça uzadı, netice alınmamaya başlandı, Rusya’nın kayıpları giderek artıyor.
Moskova’nın yaptığı hesap hatalarını yakalayan Wagner, bu hesap hataları üzerinde Putin yönetimine başkaldırdı. Söz konusu başkaldırmanın temelinde, otoriter yönetimlerde, bilgi-birikim, entelektüel görüş sahipleri ve bilge insanlar değil, iş bilmez, her türlü kullanmaya açık olan kullanışlı insanların kaptan köşkünde oturtulduğu yatmaktadır.
Konu ile ilgili Putin’in yaptığı ilk açıklamada, geri adım atmayacağını, Rusya’yı arkasından hançerleyenlerin en ağır şekilde cezalandırılacaklarını söyleyerek, Wagner başkanı Yevgeni Prigojin’i Lenin’e benzetti. Ukrayna’yı işgal edemeyen Wagner, Moskova’yı işgal edeceği konusunu bugünden kestirmek zor. Ancak, tahmin edileceği konu, Wagner geri dönüşü olmayan bir yola girdiğidir.
Rusya’yı krize sürükleyen Ahbap çavuş ilişki biçimi, son dönemde Irak Türkmen siyasi sahasında belirgin bir biçimde zuhur ettiği görüyoruz. Siyasi, kültürel, ekonomi, sosyal ve eğitim alanlarında, Türkmen toplumunu iflasa sürükleyen Irak Türkmen siyasi modelinden bir an önce vaz geçilip, Türkiye’nin rasyonel bir zemine dönme dışında bir seçeneği kalmadığı gibi, Türkmen siyasi hareketinin realiteye ve reel politikaya dönme dışında başka çıkış yolu kalmamıştır.
Dr. Hicran Kazancı
