Lozan Antlaşması’nın 100. yılında, Irak Türkmen Siyasi Harekatının Kerkük’te büyük yenilgiye yol açan yanlış stratejilerinin aşamalarını öğrenmek için Irak Türkmen Cephesi’nin (ITC) Irak genelinde 12 Mayıs 2018 ve 17 Ekim 2021 tarihlerinde gerçekleşen parlamento seçimleri ve 18 Aralık 2023’te gerçekleşen yerel seçimde elde ettiği sonuçlara bakmak lazım.
| Tarih | Kerkük’ün toplam sandalye sayısı | ITC’nin elde ettiği vekil sayısı |
| 12 Mayıs 2018 | 12 sandalye | 1 vekil |
| Ekim 2021 | 12 sandalye | 1 vekil |
| 18 Aralık 2023 | 16 sandalye | iki meclis üyesi |
2018 parlamento seçimleri öncesi sunduğumuz öneriler uygulanmış olsaydı,* bugün yaşanan yenilgi yaşanmayacaktı. Ayrıca, 2021 seçimi öncesinde, 2018 seçiminden ders çıkartarak 2021 seçimi için sunduğumuz tavsiyeler* hayata geçirilseydi, büyük yenilgiye giden yolun önü kapanmış olurdu. 2023 yerel seçimleri öncesi, yukarıda zikredilen büyük başarısızlıkların müsebbipleri ödüllendirilmeseydi, 1000 yılık Türk diyarı olan Kerkük’teki Türkmen varlığı BM’den tescilli azınlığa gerilemezdi.
*sunduğumuz tavsiye, öneriler ve bu önerilerin uygulanmaması halinde bugün yaşanan yaşanmışların yaşanacağı ile ilgi yıllardır yazdığım makalelerin “Irak Türkmen Siyasi Harekatı” kitabımda yer almaktadır.
Türkmen siyasetinin amacının kurum başına gelerek, iktidarın imkân ve fırsatlarını kullanmak olduğunu zannedenler, kişisel ihtiraslara, münferit menfaat arayışlarına esir olmaktan kurtulamazlar/kurtulamadılar. Irak Türkmen Siyaseti, Türkmen toplumunun geleceğini ve mevcudiyetinin garanti altına almak için yapılmalıdır ve siyasetin amacı bu doğrultuda belirlenmelidir. Artık siyasetin amacı, belli kişi veya kişilerin geleceğini garanti altına alma uğraşı olmaktan çıkmalıdır. Türkmen siyaseti daha etkin bir kurum haline getirilmelidir, ITC ile Türkmen halkının kaynaşması tesis edilmeli; kurumlarımıza güven tazelemek, önemli hedeflerimizin arasında yer almalıdır. Yolsuzluklara, usulsüzlüklere göz yumulmamalıdır.
Dünyadaki gelişmeleri görüyoruz ve okuyoruz. Dolayısıyla, bu yenidünya düzeninde yer almanın yolu bu düzene en iddialı olan siyasi yapıyı oluşturup ve uygulamaktan geçiyor. Böylece gerek dünyada gerekse Irak’ta hak ettiğimiz yeri buluruz. Çünkü dünya bir tarafa dursun, Irak’ta hak ettiğimiz yeri şimdiye dek statükocular ve jakobenlik hevesinde bulunanların sayesinde bulamadık. Bunlar, uç tarafta bulunan, bilgi-birikimden yoksun, kendileriyle çelişen görüşe sahip olup ne söylediyseler tersini yapan, ne yaptıysalar tersini söyleyenlerin isteği doğrultusunda harekât ettiler. Bu çıkar ilişkisi içerisinde beslenen zümre, ihanet suçlamasına varan siyasi söylem geliştirerek, bahsi geçen yapıya karşı çıkanları her mahfilde damgaladılar. Buna paralel olarak da, Irak’taki ayni yelpazede yer alanları tehdit olarak göstererek ve kendilerini haklı çıkarmak için herkesi kötüleyen bir yöntem uygulayarak, Türkmen toplumunun önüne sürekli engel çıkartılar.
Irak Türkmenleri açısından uluslararası denge ve gelişmelere uyum sağlanmadan iç politikada denge sağlamak mümkün olamaz. Siyasal yapılarda iç değişim veya reform gerektiğinde bu, dış gelişmelerle paralel olarak yapılmalıdır. Aksi takdirde, başarıyı yakalayamazsınız. Dolayısıyla, Irak Türkmen Cephesinde, yapılacak herhangi bir değişimin uluslararasındaki denge ve gelişmelere uyumlu olmalıdır. Aksi takdirde, yapboz oyunlarına devam edersiniz.
Dr. Hicran Kazancı
