Lozan Barış Antlaşması’nın 88. yılı çeşitli tören ve etkinliklerle kutlanıyor. Lozan Antlaşması’nın 88. Yıldönümü nedeniyle İnönü Vakfı, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği, Adalar Vakfı işbirliğiyle Heybeliada’daki İnönü Köşkü’nde bir tören düzenlendi. İnönü Vakfı Başkanı Özden Toker, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Genel Başkanı Prof.Dr.Aysel Çelikel, Adalar Belediye Başkanı Dr.Mustafa Farsakoğlu’nun konuşmalar yaptığı törene İstanbul Milletvekili Prof.Dr.Haluk Eyidoğan ve Kartal Belediye Başkanı Op.Dr.Altınok Öz’de katıldı.
Törende Lozan’ın imzalandığı günden bugüne önemine ilişkin konuşmalar yapılırken, Türk-Yunan dostluğu sergisi de açıldı. Tören ÇYDD Gençlik korosunun dinletisi ve kokteylle son buldu.
Kartal Belediye Başkanı Op.Dr.Altınok Öz, Lozan Barış Antlaşması’nın yıldönümü nedeniyle bir basın açıklaması yaptı. Başkan Altınok Öz basın açıklamasında şunları söyledi:
Lozan, Tam Bağımsız Türkiye’dir
1365’te “rekabeti artırmak, Avrupayla ticareti geliştirip bütünleşmek” adına başlatılan yabancılara ekonomide ayrıcalık verme (kapitülasyon) süreci ekonomik, siyasi, hukuki ayrıcalıkların tüm yabancılara verilmesiyle devam etmiş, 10 Ağustos 1920’de Sevr Antlaşmasının imzalanması ile noktalanmıştır. Sevr Antlaşması sonucunda Türk ordusu dağıtılmış, Anadolu İngilizler, İtalyanlar, Fransızlar, Yunanlılar, Ermenilerce işgal edilmiş, Devlet fiilen yok edilmiştir.
Büyük Millet Meclisi, işgale karşı başlayan Kuvayı Milliye direnişini örgütleyerek bir yandan ordu kurmaya çalışmış, bir yandan işgalcilerle her cephede savaşmış, öte yandan da Padişah ve işgalcilerin desteklediği isyancılarla savaşmıştır. Türklerin efendisi olmak isteyenler, Atatürk’ün dediği gibi “geldikleri gibi gitmişlerdir”.
Sevr ve işgalle amaçlarına ulaşamayıp Kurtuluş Savaşında yenilen emperyalistler, Lozan masasında her türlü dayatmayla Türk tarafına yeni bir Sevr onaylatmak istemişlerdir. Hatta bu süreçte İngiliz temsilcisi Lord Curson, İsmet Paşa’ya: “Konferansta bir neticeye varacağız. Ama memnun ayrılmayacağız. Hiçbir dediğimizi kabul etmiyorsunuz. Hepsini reddediyorsunuz. Ne reddederseniz cebimize atıyoruz. Memleketiniz haraptır ve imar etmek için paraya ihtiyacınız vardır. Bir gün para için kapımıza geldiğinizde bütün bu reddettiklerinizi birer birer çıkarıp önünüze koyacağız” demiştir.
Başta İngiltere olmak üzere, Lozan’da taraf devletlerin savaşta kaybettiğini masada almak için her türlü dayatmalarına rağmen, Misak-ı Milli’yi ve ulusal bağımsızlığımızı bütün dünyaya kabul ettirdik. Bu, İsmet Paşa başkanlığındaki Türk heyetinin ve tam desteğini aldığı Ankara Hükümeti’nin ilkeli ve dik duruşuyla sağlanmıştır.
Lozan Konferansındaki dayatmaları, görüşmelerin çok uzun, çok tartışmalı geçmesini, kesintilere uğramasını ve adeta bir diplomasi savaşı olmasını Atatürk şöyle dile getiriyor: “Lozan barış masasında görüşülen konular, üç dört senelik yeni bir dönemle sınırlı kalmıyordu. Konferansta yüzyıllık hesaplar görülüyordu. Bu kadar eski, bu kadar karışık, bu kadar pis hesapların içinden çıkmak, elbette o kadar basit ve kolay değildi.”
Yoksunluklar içinde akıl almaz bir gayretle verilen üç buçuk yıllık Kurtuluş Savaşı’nın sonucu ve Türk tarafının istekleri Lozan Antlaşmasıyla taraf devletlere kabul ettirilmiştir. Tarihte eşine az rastlanır dokuz ay gibi çok uzun ve zorlu geçen süreç 24 Temmuz 1923’de noktalanmıştır. Lozan’da Misak-ı Milli sınırlarımız kabul edilmiş, tüm kapitülasyonlar kaldırılmış, siyasi, ekonomik, askeri, hukuki, kültürel vb. konularda Türk devletinin Tam Bağımsızlığı kabul edilmiş ve yeni Türk Devleti’nin egemenlik hakları tanınmıştır.
“Siyasi, askeri zaferler ne kadar büyük olursa olsunlar, ekonomik zaferler ile taçlandırılamazlarsa elde edilen zaferler kalıcı olamaz” diyen Atatürk, o Anadolu bozkırında, o yokluklar içinde, dışarıya avuç açmadan memleketi yeni baştan kalkındırırken, dış borçlar ödendi, yabancı şirketler paraları ödenerek millileştirildi. Ekonomik kalkınma ‘borç alan emir alır’ ilkesi doğrultusunda dışa bağımlı olmadan kendi öz kaynaklarımızla gerçekleştirildi.
LOZAN, TAM BAĞIMSIZ TÜRKİYE’dir
