Kartal kent mimarisinde müthiş bir değişim sergileyecek olan ve yılan hikayesine dönen Kartal Kentsel Dönüşüm planları, yapılan itirazlarla mahkeme tarafından üçüncü kez yürütmeyi durdurma kararı neticesinde hala uygulamaya geçemedi.

2004 – 2009 yılları arasında görev yapan Ak Partili Belediye Başkanı Arif Dağlar döneminde İBB tarafından Dünyaca ünlü Mimar Zaha Hadid’e hazırlatılan Kartal Kentsel Yenileme planları hakkında vatandaşın da kafası karışık.

Başkan öz planların uygulanmasını istiyor.

Kartal Belediye Başkanlığını 2009 yılında kazanabilmek için yapılan seçim çalışmalarında Kentsel Dönüşüm planlarına “ Kentsel Sürgün planları” propagandası diyerek seçim kazanan bugünkü Belediye Başkanı Opr. Dr. Altınok Öz bugün ise bu planların uygulanmasını istiyor.

Kartal mimari açıdan yenilenmelidir

Planların uygulanmasının Kartal’ın gelişmesi için hayati önem taşıdığını dile getirerek İBB Meclisinde 1 /1000 lik planların görüşüldüğü toplantıda tam destek veren Öz , “Planlar üzerinde yapılan bir takım düzenlemeler neticesinde, planların Kartal için fayda sağlayacağına ben dahil herkes ikna oldu da, bir tek benim CHP’li meclis üyem ikna olmayıp karşı tavır sergilemektedir. Bunun neresi sosyal demokratlık, neresi solculuk ben anlayamıyorum” dedi.

Kentsel düzenleme gerçekleşmelidir

Başkan Öz Kentsel dönüşüm konusunda yerinde dönüşüme karşı değiliz. Hak sahibini yerinden eden anlayışa karşı olduk, bu haklı itirazımız da yapılan düzenlemelerle giderildi.

Kentsel yenileme planlarının ilk şekli hak sahibini mağdur edebilecek şekilde düşünülmüştü. Yani o dönem bu planlar üzerinde çalışan İ.B.B Başkanı Kadir Topbaş, Mimar Zaha Hadid ve önceki dönem Kartal Belediye Başkanı Arif Dağlar böyle bir uygulamayı uygun görmüşler. Bizler de o dönemler de itirazımızı yaptık yıllardır evinde oturan hak sahiplerinin başka yerlere nakledilmesi doğru bir metod değildi.

İtiraz ettiğimiz bu konular haklı olduğumuz görülerek gerekli düzenlemeler yapıldı. Yeni planlara göre yerinde dönüşüm gerçekleşecek. Yani kimse mağdur edilmeden kentsel yenileme planları uygulanacak. İşin doğrusu yeni planları görünce ben, İBB meclis üyeleri ve bir çok kişi bu planların uygulamasının doru olacağına kanaat getirdik yani aydınlandık” dedi.

Abdi Kesimal Planlar hayata geçmelidir

Kartal Belediyesi ve İBB Meclis Üyesi Abdi Kesimal bu planları evveliyatını da bu gününü de detaylarıyla bilen bir isim.

Zira Kartal Belediyesinde Arif Dağlar döneminde Teknik Başkan Yardımcılığı yaptı.

Kentsel dönüşüm planları hakkında bilgisine başvurduğumuz Kesimal; “İBB Metropolitan Merkezinin başındaki Prof . Hüseyin Kaptan ve ekibi o yıllarda Kartal’a geldiğinde, Kentsel yenilenmenin yani dönüşüm en kolay uygulanacağı ve iyi sonuç vereceği bir yer burasıdır. Gelin burayı planlayalım ve uygulayalım dedi.

Planların esprsi şu..

Büyük mülklerin yüzde 40 ı donatıya ayrılır. Yani varsayalım 10 dönümlük arsanın 4 dönümü Okul, yeşil alan, yol, sağlık alanı kamuya alınır, kalan 6 dönümün üzerine bina yapabilirsin.

Buna mukabil yapılacak olan turizm ve ticaret alanına maksimum emsal de 3 olabilir.  Turizm alanına 3 emsal konut yaparsa daha az emsal verilir.

Hesap çok açık şekilde ortada!

Örnek verecek olursak, Kentsel Dönüşüm Planları içinde kalan bölgede 100 m2 lik arsası olan arsa sahibi, eski planlara göre 1,5 emsal hakkı varken, yeni planlara göre yıkıp yeniden yapmak isterse emsal değeri 0,75 e düşüyor. Fakat birleşmeye giderek 2000 m2 ye tamamlanan arsaya da 2 ila 2,25 arası emsal alabilecek. (Konut ağırlıklı yapılaşma olursa 2 emsal konut artı ticaret alanı olursa 2,25 emsal alabilecek.) 

Yani yeni planlar içinde kalan 100 m2 lik bir daire sahibi evini yıkıp bağımsız olarak yeniden yapmak isterse, eski planlara göre 1.5 daire yapabilirken, yeni planlara göre de emsal değeri düşüyor, bir daire bile yapamıyor. Fakat komşu parsellerle birleşmeye giderse o zaman da 2 emsal alarak 1 daire yerine 2 daire sahibi olabiliyor.

Parsel büyüklüğü 5.000 m2 ye tamamlanırsa ( konut) 2,5 ila ( konut + ticaret alanı) 3 emsal alabilecek.

Kısmen konutların ağırlıklı olduğu Topselvi bölgesi var, o bölgede m lejant adı altında muhafaza edilecek bir plan var. Bu bölgede parseller daha küçük olduğu için % 40 kesinti yok.

İmar planlarında sürekli uygulanan bir yöntem vardır. Küçük parseller hak kaybına uğradığı düşünülürken, bir araya gelerek toplu hareket edilince daha çok emsal kazandığı sonucuna görülüyor.

Espri şu diyelim ki 1,25 emsal verilen bir arsanız var iken bu yeni planlara göre 0,75 e düştü, fakat bir araya gelerek birleşerek2000 m2ulaşınca bu defa 2 emsale çıkıyor.

Benim250 m2arsam var tek başıma bina yapacağım diyen birisi düşük emsal alabilir. Fakat birleşirse emsal artışı kazanacaktır.

Amaç, birleşmeye zorlamak!..

Küçük bir parselde otopark, yeşil alan, sosyal mekanlarının bulunacağı parselleri tek başına yapmak mümkün değil.

İbrahim Doğan’ın baktığı pencereden bakarsan kardeşim bu parsel eskiden ne emsal alabiliyordu şimdi ne alıyor? şeklinde düşünüyor, o da onun bakış açısı.

Küçük arsaları birleştirerek toplu hareket edip modern yaşam alanları inşa etmek tercih edilmeli.

Aynı ölçüde iki arsanın biri Kentsel dönüşüm planları içinde ise emsal kaybına uğrarken hemen yanı başında yine aynı ölçüde kentsel plan dışında kalan başka bir arsaya yüksek emsal verilebiliyor. Böyle durumlarda planlanan bölgede ki uygulamanın gereği olarak düşünülmelidir.

Yürütmeyi durdurma kararı bu 1/5000 planlar için verilmiş bir karardır. İBB Meclisinde 1 /1000 lik planların görüşüldüğü toplantıda Başkan Öz tam destek verdi, teşekkür etti ve planların uygulanmasını istedi.

Kartal yeniden inşa edilecek

Fakat İbrahim Doğan ve bazı CHP li meclis üyeleri bu planlar uluslar arası sermaye girişim Zaha Hadid planları diyerek karşı çıkarak aleyhte oy kullandılar.

Aklın yolu birdir sanayi zaten terk etmiş durumda, o bölgede hem istihdam oluşturulacak, yeni iş alanları açılacak, Kartal Belediyesinin gelirleri artacak, yani yeni bir Kartal kurulacak.

Bu planları bir Uluslar arası mimarın yapmış olması, yanlış olduğu anlamına gelmez, ve uluslar arası sermaye mi gelecek yerli sermaye mi yer alacak bu durum korku verecek bir durum değil ki. O bölgede kimin arsası varsa o mal sahipleri yani Eczacıbaşı, Siemens, Sabancı gibi büyük firmalar yatırım yapacak olan firmalar.

Bu planlar gecikmeli de olsa uygulanacak…

Depreme karşı tedbir alınmalı derken kentsel yenilenmeye karşı durmak memlekete hizmet etmek anlamına gelmiyor.

Depremden şikayet edenler yenilenmeye karşı duruyorlar

Hem depremden şikayet edeceksin hemde kentsel dönüşüme karşı duracaksın. Bu plan yapılan itirazlar sonucu gecikmeli de olsa uygulanacak. Kentsel dönüşüm deprem

Müktesep haklar korunacak!..

Dönüşümle alakalı uzlaşmaya önce gidilecek mal sahiplerinin hakları korunacak. Fakat ne uzlaşmaya gelirim ne evimi veririm diyenler için o zaman farklı bir çözüm uygulanacak. Müktesep hakların korunarak ortaya çıkarılacağı bir formül uygulanacak. Çünkü kentsel yenileme planları büyük ölçekli bir plandır” dedi.

İbrahim Doğan, “bu planlara itirazım var” diyor

Kartal Kentsel Dönüşüm planlarının yapılmasından itibaren  itiraz ederek mahkemeye başvurup yürütmeyi durdurma kararı aldıran CHP Kartal Belediye Meclis Üyesi İbrahim Doğan, – “ Eğer bu planlar uygulanırsa Kartal halkı yaşadığı kentin Kunta Kintesi olacaktır” dedi.

İbrahim Doğan, “Sosyal demokratlar Kentsel dönüşüm planlarına siyaset gereği karşı durmalıdır. Belediye Başkanı Öz’ün haklı gerekçeleri olabilir. Başkan Öz İBB Başkanı Kadir Topbaş ile de çelişkiye düşmek istemeyebilir.

Yaşadığımız kentin Kunta Kintesi olacağız…

Bize yaşadığımız kentimizi yabancılaştıracaklar. Her şey paramı dır? Biz vatandaşın arsasına bina yapmasına karşı değiliz, sosyal kültürel ve mimari geleneklerimize bağlı kalınarak yapılmasından yana tavır koyuyoruz.

Büyük balık küçük balığı yutacak…

Kartal halkı Manhattan gibi bir kentte yaşayabilir mi? Tüketen toplum meydana getirilmek isteniyor. Güzelleştirmekten ne anlaşılıyor, betonlaştırmak mı? Bu planlar, uluslar arası sermaye ve yerli işbirlikçilerinin işine geliyor.

Bu konuda benim hakkımda “Kentsel dönüşüme karşı duran adam, Kartal’ın gelişmesine engel olan adam” gibi söylemlere de hak veriyorum. Çünkü kendi düşüncelerimizi doğru anlatamamışız. Bu sebeple kentsel dönüşüme karşı olduğumuz söyleniyor. Oysa ki yeniliğe karşı değiliz, sosyal ve kültürel hakların korunarak ve mimari geleneklerimiz dikkate alınarak kentsel yenileme yapılmasına karşı değiliz.

Planlara göre hak sahibi ne kazanıyor, ne kaybediyor,,

Zaha Hadid planlarına göre 2 bin metre kare den büyük fakat 5 bin metre kareden küçük olan arsalar, yani 2000 –5000 m2arasındaki arsalar5000 m2ye tamamlanacak. Örnek olarak 3 bin 5 yüz metre kare olan arsa imar alabilmesi için5 inmetre kareye tamamlamak zorunda. Yani ya komşu arsa sahibi ile anlaşacak ya satacak ya alacak. Aksi takdirde imar alamayacak.

Varsayalım 5 bin metre kareye tamamladı, sonrasında % 40 DOP( Düzenleme Ortaklık Payı) (Kamusal alanlar) terk ediyor. Oysa önceki planlara göre terkini zaten yapmış bulunuyor.

Kalan arsaya da 3emsal veriliyor. 3 emsal de 1,60 oranına tekamül ediyor, oysa eski planlara göre 1,75 – 2,00 emsal alabiliyordu.

Yani vatandaşın hakkı korunmuyor aksine hak kaybına uğramaktadır.

M lejant Mevcut yapıların kurtarıldığı doğru değil

M lejant Mevcut yapıların kurtarıldığı söyleniyor, oysa, M lejant mevcut planlara göre 200 –500 m2arasında olan arsa 1,75 emsal verilirken Kentsel Dönüşüm Planlarında 0,50 emsale düşüyor.

Yine Kentsel dönüşüm planları içinde kalan 500 –3000 m2arası parsellere 0,75 emsal verilirken, Plan dışında kalan aynı 500 – 3000 arası parsellere 1,75 emsal veriliyor. Bu parsel ticaret alanı ise 2,00 emsal veriliyor. Bu durum haksızlığa sebep oluyor.

Kentsel Dönüşüm Planları içinde kalan parsel sahibi evini yıkıp yapmak isterse 0,50 emsala düşüyor. Yani 5 daireli bir bina yeniden yapılmak istense 2 daireye düşüyor. Mevcut eski planlara göre 5 daireli bir binayı yıkıp yeniden yapmak istese 6 daire yapabiliyor.

İstimlak bedellerini hangi kurum ödeyecek?

1/5000 lik planlar İBB tarafından yapıldı. 1 / 1000 lik planlar da 1/5000 lik planlara uymak zorundadır. Yola terk edilecek olan arsaların istimlak bedelleri hangi kurum tarafından karşılanacak açıklığa kavuşturulmamış.

Yeni planlara göre 160 –180 metreyükseklikte binalar yapılacak, hava koridoru kaybolmuyor mu? Şehir üniversitesi Cevizli deki Tekel arazisine bina yaparsa hava koridoru kaybolur diye karşı gelenler bu binalara nasıl müsaade ediyorlar” dedi.

Haber: Kenan Gülerci