İstanbul ve çevresinde yaşanan sel felaketi nedeni ile malları zayi olan vergi mükellefleri için meslek mensuplarımızın yapması gereken işlemler aşağıda bilgilerinize sunulmuştur.
1-Vergi Dairesinde Yapılması Gerekenler:
Mükelleflerin bağlı olduğu vergi dairesini aşağıda örneği bulunan dilekçe ile müracaat ederek takdir komisyonunundan zayi olan malların ve diğer varlıkların takdiri ve tespiti
istenecek. Dilekçeye aşağıdaki belgeler de eklenecektir.
1)-Zayi olan malların (Mallar (Ticari mallar, hammadde, yardımcı madde, mamül madde Vb.), Demirbaşlar, Araçlar, Tesis ve Makinalar) listesi,
2)-İtfaiyeden, Belediye Zabıta Müdürlüğünden alınacak tespit tutanağı,
3)-Selde kaybolmuş veya bozulmuş ticari defterler ve belgeler, (Kullanılmış veya boş fatura ve benzeri vesikalar)
2)-Ticaret Mahkemesinde Yapılması Gereken İşlemler:
Vergi mükellefleri İşyeri merkezinde yetkili olan Ticaret mahkemesine aşağıda örneği bulunan dilekçe ile dava açmak sureti ile zayi olan Ticari defter ve vesikaların zayi olduğuna ilişkin belgeninalınması gerekir. Dilekçeye aşağıdaki belgeler eklenecektir.Konuya ilişkin TTK madde açıklamına göre;
TTK 68.maddesinin son fıkrası gereği; tacir, ticari işletmesinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden, ziyaı öğrendiği andan itibaren onbeş gün içinde yani olayın olduğu 07.09.2009 tarihinden itibaren 23.09.2009 tarihine kadar ki süre içinde bu davayı açabilir.
Aksi takdirde karşılaşabileceği mali ve hukuki sorunlarda defter ve belgelerini ibrazdan kaçınmış sayılır. Sel felaketinin olduğu Çatalca, Silivri, İkitelli, Başakşehir ve civarı bölgeler Ticaret Mahkemesi olarak, Bakırköy Ticaret Mahkemeleri’nin yetki çevresine girmektedir.
1)-İtfaiyeden, Belediye Zabıta Müdürlüğünden alınacak tespit tutanağı,
2)-Selde kaybolmuş veya bozulmuş ticari defterler ve belgeler, (Kullanılmış veya boş fatura ve benzeri vesikalar)
3)-Sel Felaketi Nedeniyle Zayi Olan Malların Kdv Karşısındaki Durumu:
K.D.V Kanununun 30.maddesinin c bendinde ”Deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilân ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma değer vergisinin mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyeceği “ hükmedilmiştir.
Kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere, SEL’DE ZAYİ OLAN olan mallara ait yüklenilen ve indirilen Katma Değer Vergisinin daha sonra İLAVE EDİLMESİ GEREKMEZ.
Konuya ilişkin olarak, Maliye Bakanlığının 282 sıra nolu V.U.K. Genel Tebliği’nin 7. bölümünde “Deprem ve sel felaketi sonucu zayi olduğu takdir komisyonlarınca tespit olunan mallara ilişkin olarak yüklenilip önceki dönemlerde indirim konusu yapılan katma değer vergileri ile ilgili olarak Katma Değer Vergisi Kanununun 30/c maddesine göre işlem yapılmayacak, diğer bir ifade ile bu mallarla ilgili olup önceki dönemlerde indirilen katma değer vergileri düzeltme yoluyla mükelleflerden istenilmeyecek, henüz indirilememiş olan katma değer vergileri ise takip eden dönemlerde indirilebileceği “ açıklanmıştır.
4)-Sel Felaketinde Zayi Olan Malların Muhasebeleştirilmesi :
Örnek:
Sel nedeniyle X A.Ş. nin işyerinde ve deposunda bulunan 10.000.-TL bedelli mal zayi olmuştur. Takdir komisyonu malların değerini sıfır olarak tespit etmiştir. Bu durumda yapılması gereken muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.
———————————————– / ———————————————–
157. Diğer Stoklar 10.000.-TL
153. Ticari Mallar 10.000.-TL
———————————————– / ———————————————–
654. Karşılık Giderleri 10.000.-TL
158. Stok Değer Düşük. Karşılığı 10.000.-TL
———————————————– / ———————————————–
690 Dönem Kar veya Zararı 10.000.-TL
654. Karşılık Giderleri 10.000.TL
———————————————– / ———————————————–
Mallar sel nedeniyle değer kaybına uğradığı için, bu malın alımında yüklenilen ve indirim konusu yapılmış olan katma değer vergisi açısından düzeltme işlemleri yapılmayacaktır. (KDVK Madde 30/c)
5)-Sigorta Acentesine Başvuru:
Mallarını ve diğer varlıklarını sigorta ettiren vergi mükellefleri, ilgili sigortaya müracaat ederek ekpertiz aracılığı ile değer tesipiti yaptırması gerekir.Sigortadan alınacak tazminat muhasebe kayıtlarına gelir olarak intikal ettirilir.
TAKDİR KOMİSYONUNA MÜRACAAT DİLEKÇE ÖRNEĞİ
…………………VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE /09/2009
İSTANBUL
Dairenizin……………………………….sicil numarasında kayıtlı mükellefiyiz. /09/2009 tarihinde yaşanan sel felaketi nedeni ile İşyerimizde/Fabrikamızda/Depomuzda dilekçe
ekinde bulunan mallar ve diğer varlıklar kullanılamaz ve satılamaz konuma gelmiştir.
213 Sayılı VUK’nun 267 ve 278. Maddeleri uyarınca malların ve diğer varlıkların bedellerinin Takdir Komisyonu marifeti ile takdir işleminin yapılmasını arz ederiz.
Saygılarımızla,
Mükellefin Adı soyadı/Unvanı
Adres:
Ekler:
1-İtfaiye /Zabıta Tutanağı
2-Zayi olan Malların Listesi
3-Zayi olan ticari defter ve belgelerin listesi
TİCARET MAHKEMESİNE MÜRACAAT DİLEKÇE ÖRNEĞİ
BAKIRKÖY ( ) ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
SAYIN BAŞKANLIĞI’NA
DAVACI……………..: Ad Soyad-T.C.Kimlik No
Adres:
DAVALI……………..: Hasımsız
KONU…………………: Zayi belgesi verilmesi talebinden ibarettir.
AÇIKLAMALAR………:Tarafıma ait …………………………………………. adresindeki …………………………… isimli, …………………ticaret sicil nolu ticari işletmem, 07.09.2009- 08.09.2009 tarihlerinde yaşanan sel felaketi nedeniyle oluşan su baskınları nedeniyle tamamen sular altında kalmıştır. Yüzyılın en büyük sel felaketi olarak adlandırılan bu afet nedeniyle yaşanan su baskınları yüzünden ticari işletmem büyük bir zarar görmüş bulunmaktadır.
Ticari işletmemde bulunan tüm ticari defterlerim, faturalarım, vergiye esas belgelerim ve sair her türlü belge ve evraklarım, sel ve su baskını nedeniyle zayi olduğundan, TKK madde 68 fıkra son uyarınca Sayın Mahkemenizden, 2009 yılı ve geçmiş yıllara ait tüm defter, fatura ve sair belgelerimin zayi olduğuna dair tarafıma zayi belgesi verilmesini talep etme zarureti hasıl olmuştur.
HUKUKİ SEBEPLER: TTK.md.68 ve sair mevzuat hükümleri.
HUKUKİ DELİLLER : Kanuni ve takdiri her türlü delail.
SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda arz ve izah olunan sebeplerden ötürü; 2009 yılı ve geçmiş
yıllara ait tüm defter, fatura ve sair belgelerimin zayi olduğuna dair tarafıma zayi belgesi
verilmesi ile gereğini saygılarımla arz ve talep ederim.
Tarih
Davacı Ad-Soyad
İmza
Not: Bu bilgiler İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO) sayfasından alınmıştır.
