Erken emeklilik bekleyenler için EYT’siz 46, 47, 50, 51 yaşında emeklilik fırsatı geldi. Sadece tek bir şartla o kişiler emekli olacak.
Emeklilik, çalışma hayatının sona ermesi ve huzurlu bir dönemin başlangıcıdır. Türkiye’de emeklilik için belirli kriterler bulunur. Erkekler için sigortalılık süresi 25 yıl, kadınlar için ise 20 yıl olarak belirlenmiştir. Ayrıca, işe giriş tarihine göre belirli bir prim ödenmesi gerekmektedir. Emeklilik hakkını kazananlar, en az 10 bin TL maaş alabiliyor. Bazı özel durumlar ise emeklilik şartlarını öne çekebiliyor.
EMEKLİLİK ŞARTLARI VE HESAPLAMA
Emeklilik hesaplama araçları, bireylerin çalışma geçmişlerini, prim ödemelerini ve yaş kriterlerini değerlendirerek emeklilik maaşı ve emeklilik tarihini hesaplamaya yardımcı olur. İşte erken emeklilik sağlayan bazı özel durumlar:
ÇOCUK BORÇLANMASI
Kadın çalışanlar, çocukları üzerinden prim kazanabilirler. Üç çocuğa kadar borçlanma ile 2.160 gün, yani 6 yıl kazanılabilir. Bu durumda, üç çocuğu olan bir anne 6 yıl erken emekli olabilir.
ASKERLİK BORÇLANMASI
Erkek çalışanlar, askerlik sürelerini borçlanarak emeklilik yaşını geriye çekebilir ve prim kazanabilirler. Sigortalı olmadan önce yapılan askerlik için borçlanma, sigorta giriş tarihini borçlanılan gün kadar geriye çeker ve erkekler en az 1 yaş erken emekli olabilir.
YURT DIŞI BORÇLANMASI
Yurt dışında yaşayan gurbetçiler, 18 yaşından sonra çalıştıkları süreleri Türkiye’de borçlanarak emekli olabilirler. Kadınlar ise yurt dışında bulundukları süreleri borçlanarak Türkiye’den emekli olma hakkına sahiptir.
KISMİ EMEKLİLİK
Kısmi emeklilik ile 15 yıl ve 3.600 günü dolduranlar daha fazla çalışmadan emekli olabilirler. Bu hak, 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için geçerlidir. Sonrasında ise prim gün sayısı 4.500’e, yıl şartı 25’e çıkmaktadır.
ENGELLİLER İÇİN ERKEN EMEKLİLİK
En az yüzde 40 engelli olan çalışanlar, vergi indirimi aldıklarında yaş şartına bakılmadan 15 yıl ve 3.600 günden başlayarak emekli olabilirler.
YIPRANMA PAYI
Ağır işlerde çalışanlar, sigortalılık sürelerine ek günler kazanarak ve işe giriş tarihlerini geriye çekerek erken emekli olabilirler. Bu meslekler arasında madencilik, yeraltı işleri, cıva üretimi, radyoaktif işler, basın ve gazetecilik işleri ile kurşun ve arsenik işlerinde çalışanlar bulunur.
BAKIMA MUHTAÇ ÇOCUĞU OLAN ANNELER
Başkasının bakımına muhtaç derecede engelli çocuğu bulunan anneler, primlerine eklenen süreler ve yaş şartından düşülen sürelerle erken emeklilik hakkına sahiptir. 1 Ekim 2008 sonrası primlerinin dörtte biri toplam primlerine eklenir ve bu süre yaş şartından düşülür. Böylece 4 yıl çalışan bir anne, 5 yıl çalışmış gibi sayılır ve erken yaşta emekli olabilir.
