Cazip ve Hayali Ürünlerde KAPARO dolandırıcılığına karşı, UYANIK OL!

Kaparo sosyal çevremiz veya ailemiz’ den gelen ticari bir gelenek aslın da, çok da yabancı değiliz bu konuya ama sosyal medya, e-ticaret, e-bankacılık gibi sistemlerin günümüzde yaygınlaşması ile artık bu tarz işlemler bizler için tehdit oluşturmaktadır.

Alım satım işlerinde güvence veya herhangi bir alışveriş durumunda alınacak olan ürünün satılmamasını sağlamak ve kendimize ayırtmak ( rezerve ) için verdiğimiz paradır. Ürün satın alınırken kapora ( peşinat ) verilerek, o ürünün satıştan kaldırılmasını sağlarız. Alan ve satan için mantıklı ve güvenceyi arttıran bir durum olduğundan sıklıkla tercih ettiğimiz bir yöntemdir.

Bu yöntemin işleyiş tarzı da genelde pazarlıkta malı satan kişi alıcı olan tarafdan caymaması için bir miktar para ister. Biz de alacağımız ürünü beğenmişsek kaybetmemek için hemen belirli miktarda ödemeyi seve seve yaparız. Malın alımından vazgeçilirse aksi anlaşılmadığı sürece paramızı hibe etmiş sayılırız ve iade alamayız.

İLGİLİ HABER Palandöken: “Yeni bir yapılandırma kanununa ihtiyaç var”

Birde işin yasal boyutundan kısaca bahsetmek gerekirsek;

Özellikle kapora için bir yasa maddesi bulunmamaktadır. Bu tamamen malı satanın inisiyatifine kalmış bir durumdur. Borçlar Kanunu’nda kapora adı altında bir düzenleme bulunmamaktadır. 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nda yapılan ödemenin Bağlanma parası olarak kabul edilmesi karine olarak yer almaktadır. Türk Borçlar Kanunu’nun 177’nci maddesinde sözleşme akdedilirken sözleşmenin yapıldığına dair kanıt olarak verilen bir miktar paradır. Bunun aksine bir anlaşma yoksa kapora esas alacak hesabından düşülmelidir. Ayrıca 5651 Sayılı kanun bazı maddelerinde içerik sağlayıcının başkasına ait içerikten sorumlu olmadığını belirtmektedir.

Güvenli Alış veriş için;

Görmediğiniz bir ürün için kimseye ödeme göndermeyin. Sosyal medya üzerinden yapılan satışlar için şeffaf kargo ve kapıda ödeme seçeneklerini tercih etmelisiniz. Ev, araba, mobilya vs. gibi daha büyük ürünlerin satın alımlarında ürün resimlerine, cazip fiyatlara ve kusursuz ürün bilgilerine inanmayın bu bilgileri giren dolandırıcılar ikinci el veya sıfır maddi karşılığı olan aklınıza gelen her şeyi sizlere karşı yem olarak kullanmaktadırlar.

Dolandırıcılar genelde sabit numara veya iş yeri adresleri vermezler. Cep telefonu ile sizinle iletişime geçerler dolandırıcılar kendilerini doktor, asker, savcı o an sizin güveninizi sağlayabilecek birçok sahte kişiliğe, meslek kimliğine bürünürler. Telefonda ikna kabiliyetleri ile sizden para talebinde bulunurlar. İkna edemezler ise sizinle yüz yüze gelmekten çekinmezler, sosyal bir alanda sizinle buluşabilirler. Güveninizi sağlamak için görüşmeye lüks bir araç ile gelebilirler. Bu kişiler iyi giyinimli, konuşması gayet akıcı, ikna edici kişilerdir.
Bu görüşmelerin sonucun da her şey yolunda giderken son dakika önceden hesaplanmış satışa en gel bir aksilik çıkar. Örneğin beğendiğiniz arabayı, daireyi başka biri satın almak ister veya evraklarda bir eksiklik çıkar, noter mesaisi biter, satış bir sonraki güne kalır böyle durumlarda sizden büyük miktarda kaparo istenir vatandaşlar kaporayı ödeyip ürünlerinin satışını durduklarını, kendilerine ayırt ettiklerini düşünürler, ertesi gün satışı yapan kişilere ulaşamadıklarında ise dolandırıldıklarını fark ederler.

Nelere dikkat etmeliyiz!

Alım satım işlerimizde satıcıya bir kaparo vermemiz gerekiyorsa sözlü yaptığımız işlemlerin genelde bir yaptırımı yoktur. Bu yüzden alıcı ve satıcı arasında yazılı sözleşme olarak bir belge düzenlenmelidir. Belge içerisinde farklı detaylara dikkat edilmesi gerekmektedir.

Satın alınacak malın ayrıntılı özellikleri, alıcı ve satıcının imzaları, tarih, hasar durumumu, kaparo sebebi, kaparo miktarı, malın tamamının fiyatı, tarafların kimlik bilgileri, kimlik fotokopileri, rezerve süresi ve varsa şahit de eklenerek iki tarafından mağdur olmaması için sözleşme hazırlanmalıdır. Ödemelerinizi banka üzerinden mal sahibinin IBAN numarasına ödeme sebebinin açıklama bölümünde belirterek para göndermelisiniz.

Ayrıca; Aracınızı satarken paranızın tamamını almadan kesinlikle vekâlet veya noter satışını vermeyiniz. Size gösterilen dekontlara inanmayın Parayı kendi banka hesabınızda görmeden satış onayı vermeyin. Noterlerde Güvenli Ödeme Sistemini kullanınız. Ev ve arsa satışı yaparken mutlaka paranızı satış esnasında alınız veya Noterlerde Güvenli Ödeme Sistemini kullanınız, tanımadığınız kişilere satış amaçlı vekâlet vermeyiniz. Banka, postane, hastane, vergi dairesi vb. yerlerde kendilerini görevli olarak tanıtan ve yardım vaadinde bulunan kişilere itibar etmeyiniz. Ucuz ve faturasız malları satın almayınız. Araç almak istediğinizde araç üzerinde yazılı olan motor şasi numarası ile ruhsatta yazılı olan motor şasi numarasının aynı olmasına dikkat ediniz.

Mağdur Ne Yapmalı?

Dolandırıcılık suçlarına ilişkin şikâyet başvuruları Cumhuriyet Başsavcılıklarına yapılabileceği gibi kolluk birimlerine, mahkemelere ve ilgili diğer kurumlara da yapılabilir. Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde internet aracılığı ile işlenen dolandırıcılık gibi suçlar ile mücadele yönelik olarak Siber Suçlarla Mücadele birimine yapılmalıdır.

Okan ALGÜN - Siber Güvenlik Uzmanı

MCITP - Siber Güvenlik Uzmanı

See Full Bio